بدون خودآگاهی تاریخی نمی توان از ایمان و معنویت دفاع کرد 

خبرگزاری شبستان: یک استاد دانشگاه با بیان اینکه خودآگاهی تاریخی جامعه را در برابر آسیب ها و چالش ها ایمن تر می کند، خاطرنشان کرد: بدون خودآگاهی تاریخی نمی توان از ایمان و معنویت دفاع کرد. دکتر حکمت الله ملاصالحی استاد دانشگاه تهران با اشاره به آسیب های عدم مطالعه تاریخ و شناخت از آن اظهار داشت: در بی تاریخی و فقدان اندیشه تاریخی همواره این خطر وجود دارد که ایمانت را هم به دیگری واگذار کنی. وی با اشاره به ضرورت و اهمیت مطالعه تاریخ و آشنایی نسل جوان با این حوزه تصریح کرد: به ویژه در دوره جدید شما حتی بدون خودآگاهی تاریخی نمی توانید از ایمان و معنویت خود دفاع کنید. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه تاریخ آوردگاه اندیشه ها است، اذعان داشت: متاسفانه امروز یک دوران افولی را می گذرانیم که با به پا خاستن طوفان عظیم تحولات در سه دهه اخیر در قاره غربی و انقلاب علمی و صنعتی و زلزله های سنگینی که در آنجا اتفاق افتاد پس لرزه های آن در تمام کارهای مدنی و معنوی تاریخ بشر احساس شد.

دکتر ملاصالحی خاطرنشان کرد: ما ناخواسته و به طور مقدر خودمان را در برابر یک طوفان مهیب و یک سونامی دیدیم که ابزارهای لازم نه برای درک آن و نه برای آواربرداری از آواری که بر سرمان فرو ریخته در اختیار نداشتیم. این استاد فلسفه و باستان شناسی اذعان داشت: نتیجه همه این عوامل آن شد که دچار یک نوع برزخ بی تاریخی شدیم و از مسیر تاریخ خودمان بیرون آمدیم و در مسیر تاریخ دیگری نیز نیستیم.  این پژوهشگر ادامه داد: به همین خاطر هم آنقدر خودآگاهی تاریخی برای ما مهم است که اگر از آن غفلت کنیم خطر اینکه برای همیشه از صحنه بیرون برویم وجود دارد چرا که بسیاری از اقوام در طول زمان از صحنه خارج شدند.  ملاصالحی افزود: به عنوان نمونه تمدن های عظیم چند هزار ساله سرخپوستی در برابر تفنگداران قاره غربی مثل کوه یخ ذوب شدند و از این موارد در تاریخ بسیار وجود دارد به طوری که آثارشان را می توان فقط در موزه های غرب مشاهده کرد. این استاد دانشگاه اذعان داشت: دهها هزار جوامع بومی آسیایی و آفریقایی در برابر خشم و قهر تمدن جدید از بین رفته و نابود شدند و امروز ژاپن به عنوان بخشی از قلمرو دنیای مدرن است، بنابراین ما در برابر یک چالش عظیم تاریخی قرار گرفته ایم.

وی با بیان اینکه ردیابی و رصد تحولات و تحلیل تاریخی رویدادها مستلزم آگاهی تاریخی است، تصریح کرد: متأسفانه در جامعه ما که یک ملت تاریخی و نبوی هستیم این مولفه نادیده گرفته می شود و به بهای اندکی میراث خودمان را می فروشیم. دکتر ملاصالحی با اشاره به اهمیت و ضرورت خودآگاهی تاریخی تاکید کرد: وقتی جامعه ای تاریخ خودش را نداند در فرآیند جهانی شدن دچار آسیب ها و مشکلات زیادی می شود. وی با بیان اینکه تاریخ را ملت های پیروز می نویسند و ملت های شکست خورده حاضر به نوشتن تاریخ شان نیستند، یادآور شد: تمدن دوره جدید، تاریخی ترین تمدن تاریخ بشر است و ملت های فاقد آگاهی تاریخی در برابر این تمدن از همه آسیب پذیرترند.  این استاد دانشگاه با اشاره به سابقه تاریخی و فرهنگی ایران خاطرنشان کرد: ایران کشوری است که در آن انقلاب بزرگ و مهمی رخ داد که این انقلاب، استقلال سیاسی کشور را تضمین کرد و ما از لحاظ سیاسی یک کشور مستقل محسوب می شویم که این امر بسیار مهم است.  وی با بیان اینکه استقلال سیاسی کشورمان باعث شد تا مهنیز تاریخ مان دیگر در دست بیگانه نباشد تا به هر سویی که خودش می خواهد ببرد و این تفاوت عمده ما با سایر کشورهای منطقه است.

 دکتر ملاصالحی با بیان اینکه زمینه برای بازاندیشی و بازنگری تاریخی وجود دارد، تاکید کرد: در همه سطوح باید تاریخ را به فرزندانمان بیاموزیم و همه افراد جامعه در ایجاد خود آگاهی تاریخی سهیم هستند.  وی با اشاره به نقش سازمان ها و نهادهای مختلف در ارتقای دانش تاریخی نسل جوان اذعان داشت: آموزش و پرورش، دانشگاه ها، مراکز آموزشی علمی همه باید برای افزایش سطح خودآگاهی تاریخی افراد جامعه به ویژه نسل جوان برنامه ریزی ها و طرح های کاربردی داشته باشند. این استاد دانشگاه با بیان اینکه توجه به دیدگاه های نخبگان اندیشمندان و افرادی که دارای آگاهی تاریخی هستند باعث ایجاد یک نوع بیداری تاریخی می شوند، خاطرنشان کرد: باید از نظرات، ایده ها و مشاوره های نخبگان و اندیشمندان جامعه در این حوزه بیشتر استفاده کنیم.  وی با اشاره به نقش رسانه ها، مطبوعات و صدا و سیما در بیداری تاریخی تصریح کرد: رسانه ها باید تاریخ را جدی بگیرند و درس های تاریخی را مورد توجه قرار دهند.

دکتر ملاصالحی افزود: اساتید تاریخ باید در صدا و سیما در قالب برنامه های مختلف تاریخ ملی و جهانی را تبیین کنند و بگویند به عنوان یک ملت بر چه میراث و تاریخی تکیه زده ایم.  سنت و میراث فرهنگی و مدنی ما کجاست و نسبت ما با شرق و غرب در این حوزه چگونه است و با ملت های منطقه چه رابطه ای داریم. این موضوع بسیار مهم است.  این استاد دانشگاه تاکید کرد: هر میزان که سطح خودآگاهی تاریخی افراد جامعه بالا باشد آن جامعه در برابر آسیب ها و چالش ها مقاوم تر و ایمن تر خواهد بود.